نامهایی که به عناصر داده شده است متنوع و جالب توجه میباشد گرچه این نامگذاری تابع نظم خاصی نیست اما ذکر منبع آنها جالب توجه میباشد نامگذاری عناصر منشاهای متفاوت دارد؛ برخی بر اساس مکان خاص، برخی بر اساس رنگشان، تعدادی به افتخار کاشف آنها یا افرادی دیگر و… نامگذاری شدهاند.
در مجموع ۱۲ عنصر به افتخار کاشفان آنها یا سایر دانشمندان نامگذاری شدهاند. تعداد ۹ عنصر بر اساس رنگشان، رنگ ترکیبات آنها و یا رنگی که به شعله میدهند، نامگذاری شدهاند. مثلاً کلر از کلمه یونانی کلرین به معنای رنگ سبز گرفته شده، کروم بر اساس رنگهای روشن نمکهایش و تالیوم بر اساس رنگ شعلهاش، که سبز رنگ است نامگذاری شدهاند. بروم از کلمه یونانی برومین، به معنای بوی نافذ و اسمیوم نیز از یک کلمه یونانی به معنای «بو» گرفته شده است.
تعداد ۱۹ عنصر بر اساس خواص ویژهای که دارند، نامگذاری شدهاند. مثلاً فسفر که خود به خود آتش میگیرد، در لاتین به معنای حامل نور میباشد. دو عنصر دیسپریوم ولانتان نام خود را از روش سخت جداسازی گرفتهاند و دو عنصر رادیوم و رادون بر اساس تابشی که از خود نشر میدهند، نامگذاری شدهاند.
همچنین ۱۲ عنصر از جمله طلا، آهن، روی و غیره نام باستانی دارند. نه عنصر بر اساس اجرام آسمانی و هفت عنصر دیگر بر اساس شخصیتهای افسانهها یا اسطورهای نام گذاری شدهاند.
سدیم را به لحاظ یکی از ترکیباتش به نام سودا، یا سدیم کربنات که زمانی برای درمان سردرد به کار میرفت، نامگذاری کردهاند. سودا از واژه عربی سودا به معنی سردرد گرفته شده است. عموماً عناصر را کاشفان آن نامگذاری میکنند. اما بعضی عناصر مانند طلا و قلع از زمانهای پیش از تاریخ شناخته شدهاند و ما نمیدانیم چگونه نامگذاری شدهاند.
نام هلیم گرفته شده از کلمه یونانی هلینوس به معنی خورشید است. هلیم دومین گاز درخشان و دومین گاز فراوان شناخته شده جهان است این عنصر کمیاب به وسیلهی اندازهگیریهای اسپکتروسکوپی به عنوان عنصر ناشناخته موجود در خورشید معلوم شد. هلیم تنها عنصر شناخته شده جهان است که به وسیله سرما دادن به جامد تبدیل نمیشود.
معمول ترین منشأ برای نام یک عنصر، خاصیتی از آن عنصر است. مثلاً نیتروژن را در نظر بگیرید. این نام از واژههای یونانی نیترون (نیتر) و ژِنِس (متولد شدن)، گرفته شده است که معنی آن «به وجود آورنده نیتر» است. «نیتر» نامی برای مواد طبیعی نیتروژن دار بود.
منشأ برخی نامها، از نام کانی شامل آن عنصر گرفته شده است. لیتیم در یک کانی کشف شد و نام آن از واژه یونانی لیتوس به معنی سنگ گرفته شد. تنگستن از واژه سوئدی تنگستن به معنی سنگ سنگین گرفته شده است. بور نامی است که از یک خاصیت و از نام یک کانی گرفته شده است. نام بور، ترکیبی از دو واژه بوراکس و کربن است. بور در کانی بوره یافت شده، مثل کربن سیاه است. نام بوره مشتق از واژه عربی گلیستن (براق) به معنی درخشان گرفته شده است، زیرا این کانی براق است.
آرگون حدود ۱%حجم هوا را دارا میباشد نام آرگون گرفته شده از کلمه یونانی آرگوس به معنای غیر فعال است. سالها آرگون به طور عادی در لامپهای الکتریکی روشنایی به جای اکسیژن استفاده میشد این لامپها عمر کوتاهی داشتند از این گاز در انواع جوشکاریها استفاده میشود. ترکیبات نسبتاً دقیق با آرگون ساخته شده اما آنها خیلی پایدار نیستند.