چگونه کودکم را به مسواک زدن تشویق کنم؟

بیش از ۴۰ درصد از کودکانی که به کودکستان می روند پوسیدگی دندان دارند. پوسیدگی دندان نسبت به بیماری های دیگر مثل آسم در بچه های امروز ۵ برابر و نسبت به زکام بهاره ۷ برابر شایع تر است. بنابراین سعی کنید تا بهترین کار را برای فرزندان خود انجام دهید. اولین گام در راه مبارزه با پوسیدگی دندان تمرین کردن و آموزش دادن عادتهای خوب مسواک زدن است.آیا از دیدن دندان‌های سپید فرزندتان زمانی که لبخند می‌زند، قلبتان ذوب می‌شود. به عنوان یک پدر و مادر می‌دانیم که فرزندانمان تنها نیاز به مسواک زدن ندارند، بلکه سلامت دهان و دندان کودک بسیار اهمیت دارد. به نظر می‌رسد آموزش مسواک زدن به کودکان، امر بسیار سختی است و ممکن است این کار چندان برای کودکان خوشایند نباشد.

اما می‌توان به کمک روش‌هایی به کودکان کمک کرد که از مسواک زدن لذت ببرند. ممکن است بسیاری از والدین هنوز از اهمیت مسواک زدن و سلامت دهان و دندان به درستی مطلع نباشند. بهتر است پیش از هر چیز از اهمیت مسواک زدن اطلاعاتی کسب کنیم.

چرا دندان‌های ما نیاز به مسواک زدن دارند
باکتری‌ها معمولا بعد از غذا خوردن بین لثه‌ها و دندان‌ها باقی می‌مانند. اگر بهداشت دندان‌ها را برای طولانی‌مدت رعایت نکنیم، این باکتری‌ها باعث پوسیده شدن دندان‌ها و سوراخ شدن آنها می‌شود. باکتری‌ها به دندان‌ها هجوم می‌آورند، آنها را از بین می‌برند و موجب سوراخ شدن آن‌ها می‌شود. بدیهی است که ما نمی‌خواهیم این اتفاق برای فرزندمان پیش آید. بنابراین بهتر است مسواک زدن را همراه با اصول اولیه مراقبت از بهداشت دهان و دندان به او بیاموزید.

زود شروع به آموزش کنید
دیر یا زود اولین دندان‌های شیری کودک شروع به افتادن می‌کند و به عنوان پدر و مادر باید مراقب دندان‌های کودک باشیم. از خمیر‌دندان و مسواک مخصوص کودک استفاده کنید. بهتر است هفته‌ای سه بار و به اندازه دو تا سه دقیقه دندان‌های کودک را بشویید. هنگام شستن دندان کودک برای او از اهمیت مسواک زدن بگویید. برای او توضیح دهید که مسواک و خمیر‌دندان می‌تواند مواد مضر را از دندان‌های آنها پاک کند. هر چه قدر که بزرگتر می‌شوند می‌توانند کم‌کم مسواک را در دستشان نگاه دارند. تکنیک‌های صحیح مسواک زدن را به آنها آموزش دهید. به آنها اجازه دهید که تحت نظارت شما دندان‌هایشان را مسواک بزنند. به آنها بگویید که تکنیک حرکات دایره‌ای و از بالا به پایین را برای مسواک زدن رعایت کنند.

مسواک زدن را تبدیل به یک کار سرگرم‌کننده کنید
به جای اینکه مسواک زدن تبدیل به یک کار عادی روزانه شود، می‌توانید آن را سرگرم‌کننده و جذاب کنید. می‌توانید اعضای خانواده را دعوت کنید تا با هم مسواک بزنید. این کار نه تنها مسواک زدن را برای کودک لذت‌‌بخش می‌کند، بلکه آن را تبدیل به یک آداب خانوادگی می‌کند.
– در پایان ماه به کودکتان بابت مسواک زدن مرتب، پاداش دهید.

– می‌توانید یک مسواک با طرح شخصیت کارتونی مورد علاقه کودک خریداری کنید.
– خمیر‌دندان‌هایی برای کودک بخرید که طعم آن را دوست دارد. طعم خمیر‌دندان او را تشویق به مسواک زدن می‌کند.

– می‌توانید یک آهنگ بسازید و زمانی که کودک مسواک می‌زند، این آهنگ را برای او بخوانید.

– با یک دندان‌پزشک کودک در تماس باشید و مسواک کودک را هر سه ماه یکبار تعویض کنید، به خصوص اگر کودکتان دوره بیماری را سپری کرده است.

– همیشه به یاد داشته باشید هر چه قدر زود‌تر شروع به آموزش عادت‌های خوب و پسندیده کنید، اثر آن ماندگار‌تر خواهد بود.چرا مراقبت از دندان ها از زمان نوزادی مهم است
دندان های نوزادی نقش یک راهنما را برای دندان های دائمی بزرگسالی ایفا می کنند. اگر آنها زودتر از موعد مقرر در اثر پوسیدگی بیافتند دندان های بزرگسالی ممکن است فضای کافی برای رشد بهتر را نداشته باشند. مراقبت های ضعیف از دندان های نوزادی همچنین ممکن است باعث بروز مشکلاتی چون عفونت- درد و مشکلات گفتاری نیز شود

بیشتر پزشکان به والدین توصیه می کنند تا نوزادان خود را در اولین سال از تولد نوزاد یا زودتر چنانچه دندان های او قبل از یکسالگی سر بزند نزد دندان پزشک برده و معاینه کنند. توصیه مهم این است به محض مشاهده سر زدن دندان یا دندان های نوزاد آنها را هر روز با استفاده از یک مسواک سر کوچک و نرم (مسواک مخصوص نوزادان) و آب دو بار در روز ترجیحا بعد از صبحانه و قبل از خواب تمیز کرده و خورده های غذا و باکتریها را از دندانها خارج کنید. به خاطر داشته باشید در این زمان نباید از خمیر دندان استفاده کنید

هنگامیکه کودک به سن ۲ یا ۳ سالگی می رسد زمان آن فرا رسیده است تا نحوه مسواک زدن به کودک و مراقبت از دندانها را به او بیاموزید. هرچند آموزش های اولیه تکنیکهای بهداشت دهان و عادت های آن در دوران نوپایی آغاز می شود اما آموزشهای مسواک زدن و مراحل آن تاثیر بسیار خوبی در دوران نوجوانی و جوانی کودک دارد. حتی قبل از اینکه دندان های اولیه کودک سر بزند والدین باید عادات خوب بهداشت دهان و دندان را در منزل تمرین کنند. قبل از آنکه دندان های اولیه و موقت نوزاد سر بزند تمیز کردن لثه ها و مراقبت از آنها بسیار مهم است. بهتر است لثه نوزاد را  با یک دستمال نرم یا گاز استریل و آب پس از هر بار شیر خوردن پاک کنید .مزیت دیگر این کار در این است که ممکن است در اثر فشار و مالش ملایمی که به لثه های او وارد می شود تا اندازه ای درد هنگام سر زدن دندان ها کاهش پیدا کند.

آموزش مسواک زدن دندان کودک نوپا ممکن است چند سالی را به خود اختصاص دهد بنابراین باید اینکار را تا زمانیکه او ۶ یا ۷ ساله می شود با جدیت ادامه داده و حتی در این زمان مسواک زدن و عادات او را حتی زمانیکه خودش مسواک را به دست می گیرد تا قبل از ۶ یا ۷ سالگی تحت نظر قرار دهید.

راههای آموزش مسواک زدن به کودکان نوپا
تا زمانیکه کودک ۲ یا ۳ ساله است بهترین کار این است که والدین دندان های او را خودشان مسواک بزنند تا زمانیکه سطح هماهنگی و توجه به جزئیات  موردنیاز برای مراقبت بهتر از دهان و دندان در کودک بالا برود در حدود تولد ۲ یا ۳ سالگی کودک سعی کنید تا کم کم مسواک زدن را به او بیاموزید. برای این کار ابتدا خودتان مسواک زدن دندان های او را امتحان کنید سپس کاری را که انجام داده اید مجدد برای او تکرار کنید.

ساده ترین راه برای مسواک کردن دندان های کودک این است که او را در بغل خود نشانده و سر کودک را روی آرنج دست به شکل خم شده نگه دارید.

یک مسواک سر کوچک و نرم مو نایلونی که با توجه به سن کودک برای او مناسب است انتخاب کنید سپس به آرامی مسواک را داخل دهان او کرده به سرعت دندان های کوچک او را بشوئید.

در طول روز ۲ مرتبه این کار را انجام دهید. یکبار در روز بعد از خوردن صبحانه و در هنگام بعد از ظهر پس از خوردن آخرین نوشیدنی. کودک ممکن است مسواک را بجود یا اینکه به سمت آن چنگ بزند. اجازه دهید تا او به این کار خود ادامه دهد اما در نهایت به آرامی سر اور به سمت عقب خم کرده و مسواک بزنید.

بهتر است در هنگام مسواک زدن کودک، مثل زمانیکه می خواهید به او غذا بدهید با کودک بازی کنید. سعی نکنید به زور دهان کودک را باز کنید. به او فرصت دهید تا عمل مسواک زدن را دوست داشته باشد. تعدادی هدیه و چیزهای تشویقی آماده کنید و زمانیکه او اجازه داد شما دندان هایش را مسواک بزنید آنها را به کودک بدهید.

خمیر دندان را به اندازه ای روی مسواک بریزید که تنها سه چهارم از آن را بپوشاند. میزان فلوراید داخل خمیردندان کودکان نسبت به بزرگسالان کمتر است. بنابراین از خمیردندان مخصوص کودکان استفاده کنید. استفاده از خمیردندان به مقدار زیاد منجر به ایجاد لک در دندانها می شود. بنابراین به کودک نوپای خود بیاموزید تا باقی مانده خمیردندان را از دهانش با آب دهان به بیرون تف کند. او نیازی ندارد برای خارج کردن باقی مانده خمیردندان دهانش را از آب پر کند.

مسواک زدن کل سطح دندان کودک نوپای خود را به تدریج آغاز کنید. سپس کم کم کل سطوح دندان ها را با مسواک پوشش دهید زمانیکه مشغول مسواک کردن دندان های او هستید با او صحبت کنید و برایش مراحل مسواک زدن و کارهایی که انجام می دهید را توضیح دهید. تا سن ۷ سالگی به همین روش ادامه دهید و در مسواک زدن دندانها به او کمک کنید اما در این رده سنی سعی کنید مسئولیت مسواک زدن را بر عهده خودش بگذارید.

پشت سر کودک خود روی زمین بنشینید و از او بخواهید دراز کشیده و سرش را در دامان شما بگذارد به این ترتیب شما می توانید تمام دندان های او را ببینید و به راحتی به دندان های بالا و پایین او تسلط پیدا کنید.

زمانیکه سرش را چرخاند یا به اصطلاح لول خورد مسواک را در دهانش در همان مسیر حرکت دهید.

به خاطر داشته باشید وضعیت خوب مسواک زدن باعث می شود تا کودک شما به این کارعلاقه نشان داده و این کار را تقلید کند پس سعی کنید زمانیکه مسواک می زنید کودک مسواک زدن شما را ببیند بعضی از کارشناسان به والدین پیشنهاد می کنند که همراه با کودک خود آنها نیز مسواک بزنند و بهتر است به هنگام مسواک زدن به یکی از آهنگهای کودکانه و مورد علاقه او نیز گوش فرا دهند  .

زمانیکه کودک شما بزرگتر می شود اجازه دهید تا خودش مسواکش را انتخاب کند و همان رنگی را که می پسندد بردارد. این کار به افزایش علاقه و انگیزه او در مسواک زدن کمک می کند.